Dịch Covid-19 gây khó khăn nhưng cũng tạo cơ hội cho nhà đầu tư thực hiện chiến lược đầu tư giá trị. Khi đầu tư giá trị, nhà đầu tư cần lưu ý một số vấn đề.
Đầu tư giá trị là gì?
Đầu tư giá trị (tiếng Anh: Value Investing) là chiến lược đầu tư liên quan đến việc chọn các cổ phiếu đang được giao dịch với giá thấp hơn giá trị nội tại hoặc giá trị sổ sách của chúng. Nhà đầu tư chủ động tìm kiếm các cổ phiếu mà họ cho rằng thị trường chứng khoán (TTCK) đang đánh giá thấp giá trị của chúng, đợi thị trường nhận ra và thu về lợi nhuận.
Hiểu nôm na, một thứ có giá hợp lý là 10 đồng, bạn chỉ bỏ ra 7 đồng, thậm chí 5 đồng hay 3 đồng, để mua nó, thì đó là khoản đầu tư giá trị.
Lý do xuất hiện cổ phiếu giá trị – có giá bán trên thị trường thấp hơn giá trị thực – có thể do: Chu kỳ của nền kinh tế tác động đến TTCK hoặc chu kỳ ngành; bong bóng và sự sụp đổ TTCK kéo theo nhiều hệ lụy đến tâm lý nhà đầu tư; tâm lý đám đông (khi cổ phiếu giảm giá, nhà đầu tư tranh bán khiến giá cổ phiếu rơi xuống mức thấp); tin tức xấu ảnh hưởng mạnh đến giá cổ phiếu; bộ phận nào đó của doanh nghiệp hoạt động kém; kết quả kinh doanh của doanh nghiệp thấp hơn kỳ vọng của thị trường hay nhà phân tích; cổ phiếu vốn hóa nhỏ, thanh khoản thấp nên bị nhà đầu tư bỏ quên.
Một số nguyên tắc cơ bản
Đầu tư giá trị có một số nguyên tắc. Trước tiên, các công ty đều có giá trị thực, bạn cần tính toán giá trị hợp lý của chúng. Giá trị thực này là 1 vùng giá, không phải mức giá cụ thể, phụ thuộc vào yếu tố giả định.
Tiếp đến, đầu tư giá trị cần biên an toàn. Nhà đầu tư giá trị vĩ đại Warren Buffett từng lấy hình ảnh chiếc cầu để minh họa cho biên an toàn. Với chiếc cầu tải trọng tối đa 20 tấn, bạn có yên tâm khi ngồi lên xe 20 tấn đi qua cầu? Xe 10 tấn qua cầu sẽ an toàn hơn, khi đó 10 tấn còn lại là biên an toàn. Biên an toàn thường được tính bằng tỷ lệ phần trăm; trong trường hợp trên, biên an toàn là 50%. Buffett chỉ mua cổ phiếu khi biên an toàn đạt ít nhất 25%.
Không mua bán theo đám đông. Nhà đầu tư giá trị là người có tư duy độc lập, chỉ quan tâm giá trị thực của cổ phiếu và không phụ thuộc người khác nói hay làm gì. Buffett từng nói “Hãy tham lam khi người khác sợ hãi, và sợ hãi khi người khác tham lam“.
Cần kiên nhẫn. Nhà đầu tư giá trị chỉ hành động khi cơ hội xuất hiện. Họ sẵn sàng bỏ qua hàng loạt cơ hội và không có thêm khoản đầu tư nào trong suốt thời gian dài, chờ tìm được cổ phiếu tốt có giá thấp hơn giá trị thực đáng kể. Buffett ít khi giải ngân nhưng mỗi lần giải ngân thường là những khoản đầu tư giá trị lớn. Thêm nữa, đầu tư giá trị là chiến lược dài hạn, cần thời gian để hiện thực hóa lợi nhuận.
Doanh nghiệp tốt, cổ phiếu chưa chắc tăng giá
Đầu tư giá trị liên quan đến việc định giá cổ phiếu, sau đó mua cổ phiếu thấp hơn giá trị mà bạn tính toán. Để định giá cổ phiếu giá trị, có nhiều phương pháp, và mỗi phương pháp có ưu nhược điểm riêng, bạn có thể kết hợp chúng. Bạn cần có kiến thức đúng, kinh nghiệm và sự hiểu biết về ngành.
Thực tế, một doanh nghiệp tốt không đồng nghĩa là khoản đầu tư tốt, nếu cổ phiếu không mang lại lợi nhuận. Không ít cổ phiếu cơ bản tốt, giá rẻ, cổ tức cao nhưng tăng giá chậm, thậm chí suốt thời gian dài không tăng, do dòng tiền trên thị trường tập trung vào cổ phiếu của các doanh nghiệp đầu ngành hoặc những mã có câu chuyện riêng.
Các cổ phiếu dù được đánh giá cao ở góc độ nền tảng cơ bản và chất lượng tài sản, hay kỳ vọng ở tiềm năng trong tương lai, nhưng khi các kỳ vọng chưa được hiện thực hóa thì cũng không có ý nghĩa. Trong trường hợp này, nhà đầu tư cần chú ý thêm yếu tố tăng trưởng.
Mỗi nhà đầu tư tham gia thị trường mang theo nền tảng hiểu biết, mục tiêu lợi nhuận, khẩu vị rủi ro và định hướng đầu tư khác nhau. Với nhà đầu tư ngắn hạn, ưa thích cổ phiếu tăng trưởng nhanh, sẽ khó kiên nhẫn để nắm giữ dài hạn các cổ phiếu giá trị.
Gia Nghi
